Hệ thống MCĐT sẽ giảm chi phí, thời gian, công sức làm thủ tục hành chính cho người dân, đồng thời tăng tính công khai, minh bạch, hiệu quả cho các cơ quan công quyền. Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

Đầu tư MCĐT: Chưa đồng đều

Nhiều người đã biết, hệ thống MCĐT là một ứng dụng CNTT nhằm tin học hóa các giao dịch giữa tổ chức, cá nhân với cơ quan hành chính Nhà nước và giữa các cơ quan hành chính Nhà nước theo cơ chế “một cửa, một cửa liên thông”, giúp tiết kiệm thời gian, công sức cho người dân khi đi làm các thủ tục hành chính.

Đến nay, các địa phương trên cả nước đều đã triển khai hệ thống “Một cửa” (người dân không cần phải đến từng phòng ban của cơ quan công quyền để lấy dấu, chữ ký, mà chỉ cần đến bộ phận “Một cửa” để nộp hồ sơ, sau đó hồ sơ sẽ được các bộ phận phòng ban chức năng tự luân chuyển để hoàn tất các thủ tục và trả lại kết quả cho người dân tại bộ phận “Một cửa”), song không phải tất cả đều đầu tư và sử dụng hiệu quả MCĐT (hồ sơ sẽ được tự động luân chuyển qua các phòng, ban trên hệ thống phần mềm kết nối liên thông).

Trao đổi với ICTnews, ông Nguyễn Hữu Quốc, Giám đốc Trung tâm Chính phủ điện tử, Bộ TT&TT cho biết vài năm gần đây, Bộ TT&TT đã tiến hành khảo sát tình hình triển khai MCĐT tại các địa phương. Từ năm 2010, Cục Ứng dụng CNTT, Bộ TT&TT cũng đã tổ chức hội thảo tại 3 miền Bắc – Trung – Nam để chia sẻ kinh nghiệm triển khai MCĐT. Đánh giá một cách khách quan thì hiệu quả thu được từ hệ thống MCĐT ở các địa phương vẫn còn có sự chênh lệch khá lớn. Nguyên nhân do khác biệt về nhu cầu triển khai ứng dụng CNTT, nhận thức triển khai ứng dụng CNTT trong giải quyết thủ tục hành chính công của cả phía đơn vị cung cấp dịch vụ công (lãnh đạo UBND, thủ trưởng các đơn vị trực thuộc, các cán bộ công chức trực tiếp tiếp dân) và cả phía người dân.

“Hoạt động ứng dụng CNTT trong cải cách thủ tục hành chính vẫn còn nhiều lực cản như cơ sở dữ liệu chưa sẵn sàng, chưa chuẩn hóa quy trình, thủ tục hành chính, mức độ phối hợp giữa các đơn vị chưa tốt, nơi quyết liệt nơi hững hờ dẫn đến chưa liên thông… Đặc biệt, các địa phương vẫn đang triển khai ứng dụng theo kiểu chỉ cốt giải quyết ngắn hạn nhu cầu khối lượng công việc lớn, song thực tế khối lượng công việc lại tăng gấp rưỡi, gấp đôi vì vẫn song hành triển khai cả hoạt động thủ công cùng với hoạt động trên hệ thống CNTT, gây ra tâm lý ngại ứng dụng CNTT”, ông Quốc cho biết thêm.

Công cụ mới để “đo” hiệu quả

Trước thực trạng trên, Bộ TT&TT vừa ban hành Bộ tiêu chí đánh giá hệ thống MCĐT, giúp các đơn vị chuyên trách CNTT của các Bộ, ngành ở Trung ương và Sở TT&TT các địa phương tham khảo, đánh giá chất lượng hệ thống MCĐT định kỳ hoặc đột xuất nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ của hệ thống MCĐT.

Trong Bộ tiêu chí này, chất lượng của một hệ thống MCĐT được đánh giá thông qua 3 thành phần: Mức độ cung ứng dịch vụ công (được đánh giá bởi 2 tiêu chí Đầy đủ thông tin và dịch vụ, Chất lượng dịch vụ); Chất lượng ngoài (đánh giá bởi 5 tiêu chí: Chức năng, Hiệu năng hoạt động, Tính khả dụng, Tính tin cậy, Khả năng bảo trì, chuyển đổi); và Chất lượng sử dụng (qua 5 tiêu chí: Hiệu quả đối với cơ quan, đơn vị giải quyết thủ tục hành chính, Hiệu quả đối với người dân, doanh nghiệp, An toàn, bảo mật, Hoạt động ổn định, Thỏa mãn người dùng).

Mô hình chất lượng, phương pháp và quy trình đánh giá về căn bản sẽ dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế ISO-9126 và ISO-14598.

“Trước mắt, Bộ TT&TT chưa có dự kiến dùng Bộ tiêu chí để xếp hạng MCĐT tại các địa phương. Bộ tiêu chí chỉ là một phương tiện các địa phương định kỳ tự đánh giá và xem xét mức độ hiệu quả của việc đầu tư triển khai hệ thống MCĐT. Đồng thời là phương tiện để các dự án đầu tư MCĐT có tiêu chí để đánh giá nghiệm thu, vận hành thử. Song các địa phương có thể dùng Bộ tiêu chí để xếp hạng hệ thống MCĐT của chính quyền cấp xã, huyện (nếu có), tạo sự cạnh tranh, phấn đấu trong việc hoàn thiện và phát huy hiệu quả của hệ thống MCĐT”, ông Quốc chia sẻ.