R&D là chiến lược sống còn
Trong giai đoạn Việt Nam hội nhập mạnh mẽ sắp tới đây với nhiều Hiệp định Thương mại được ký kết, đặc biệt chú ý là trước thềm TPP, R&D luôn được nhắc đến như chìa khóa quyết định sức cạnh tranh của Doanh nghiệp nội địa. Tuy nhiên, theo Bộ KH&CN, lơ là chiến lược R&D dường như là căn bệnh chung của đa phần doanh nghiệp nội địa nhỏ và vừa, khiến hàng hóa sản xuất giá trị thấp, cạnh tranh thua xa hàng ngoại, xuất khẩu suy giảm. Một khảo sát gần đây với 100 doanh nghiệp trên địa bàn TP HCM cho thấy, chỉ có 4 doanh nghiệp có Trung tâm R&D, 11/100 doanh nghiệp khảo sát cho biết đầu tư 3% lợi nhuận để phát triển công nghệ. Đây là tỷ lệ khá khiêm tốn, cũng là nguyên do tất yếu dẫn đến sức cạnh tranh kém của các doanh nghiệp Việt. Nếu không sớm khắc phục, khi các FTA có hiệu lực, doanh nghiệp nội sẽ bị “hạ đo ván” ngay trên sân nhà.
Không phải không có doanh nghiệp nội đầu tư đúng mức cho chiến lược R&D cũng như phát triển công nghệ, sản phẩm. Nhưng số doanh nghiệp này chỉ chiếm thiểu số, là doanh nghiệp vốn đầu tư lớn, có sự hỗ trợ của Nhà nước như: Vinamilk, Viettel, FPT, Hoàng Anh Gia Lai, Đạm Phú Mỹ, PV Drilling…Tại TP.HCM, Khu Công nghệ cao – SaiGon Hightech Park (Khu CNC) được xem là nơi hội tụ của các “anh tài” công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao, nhưng thời gian trước số lượng doanh nghiệp nội cũng chiếm tỷ lệ không nhiều. Ông Lê Thành Đại, Phó Ban Quản lý Khu CNC TP.HCM chia sẻ: “Điểm khác biệt của Khu CNC với các Khu Công nghiệp chính là hàm lượng chất xám cao. Doanh nghiệp được cấp phép đầu tư vào Khu CNC không nhiều, bởi phải cam kết đầu tư cho R&D. Yêu cầu này là bài toán không dễ đối với các doanh nghiệp Việt”. Tháng 5 vừa qua, Samsung đã khởi công giai đoạn 1 Dự án khu phức hợp Samsung HCMC CE Complex trị giá 1,4 tỷ USD tại Khu CNC, dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào năm tới với sản phẩm đầu ra là các mặt hàng điện tử - điện tiêu dùng công nghệ cao. Samsung cũng là điển hình của tập đoàn công nghệ đầu tư mạnh cho R&D, mỗi năm đầu tư ít nhất 9% lợi nhuận từ bán hàng cho những hoạt động của viện nghiên cứu và phát triển. Hiện, tập đoàn này có tới 42 viện nghiên cứu trên khắp thế giới để định hướng cho những xu thế mới của thị trường. Đây thực sự là một cú hích, tạo sức lan tỏa đối với các doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp Việt.
Sẵn sàng vào cuộc
Để chuẩn bị sẵn sàng cho ‘cuộc chơi’ hội nhập, nhiều doanh nghiệp Việt đã nghiêm túc xây dựng chiến lược R&D, tăng sức cạnh tranh cho riêng mình. Mới đây nhất phải kể đến thương hiệu chiếu sáng nội địa hàng đầu – Điện Quang, với dự án đầu tư tại Khu CNC có tổng vốn đầu tư hơn 587 tỷ đồng vừa chính thức nhận giấy chứng nhận đầu tư vào ngày 15/10/2015. Dự án ‘Nghiên cứu và sản xuất các thiết bị chiếu sáng, chip LED siêu sáng và thiết bị điện tử công nghệ cao’ chú trọng đầu tư công nghệ và R&D cho đèn chiếu sáng thông minh. Dự án được kỳ vọng sẽ từng bước hiện thực hóa mục tiêu nội địa hóa thiết bị của Điện Quang, làm giảm nhập siêu và sự phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài, giúp tăng tính cạnh tranh cho sản phẩm, từng bước tạo thế sẵn sàng cho cuộc chơi hội nhập. “Tuy dự kiến cuối năm 2016 dự án sẽ hoàn thành giai đoạn 1, bước đầu đi vào hoạt động, nhưng chúng tôi hy vọng đẩy nhanh tốc độ dự án hơn nữa để kịp thời đón đầu nhu cầu chiếu sáng thông minh của thị trường” - Ông Hồ Quỳnh Hưng – Tổng Giám đốc Điện Quang chia sẻ. Ông cũng kỳ vọng, dự án này hoàn thành sẽ đưa công nghệ LED và chiếu sáng thông minh đến gần hơn với người tiêu dùng trong nước. Đến lúc đó, các sản phẩm nội đã có đủ sức cạnh tranh với hàng ngoại, đến tay người dân là các đèn LED tốt, giá phù hợp. Các đèn LED ‘dỏm’ Trung Quốc giá rẻ sẽ không còn chỗ đứng trên thị trường.
Ông Lê Thành Đại nhận định: ‘Như nhiều doanh nghiệp 100% vốn Việt Nam đầu tư vào Khu Công nghệ cao khác, với Điện Quang, sẽ vừa là danh dự nhưng cũng là thách thức’. Tuy nhiên, trong 9 tháng đầu năm của năm 2015, trong bối cảnh nền kinh tế chung còn nhiều khó khăn, con số tổng giá trị đầu tư vào Khu CNC đạt 453 triệu USD, trong đó có nhiều doanh nghiệp trong nước như Điện Quang, là một điểm sáng đáng ghi nhận, mở ra triển vọng lan tỏa phát triển công nghệ cho TPHCM trong thời gian tới.

Theo Dienquang.com