Cũ người

Loại hình máy bán lẻ hoặc thanh toán như thế này - hay còn gọi là kiosk - đã phát triển từ khá lâu tại các nước phát triển với ưu điểm lớn nhất ở sự nhanh chóng, tiện lợi, tiết kiệm (các loại giấy tờ, hóa đơn) cũng như nguồn nhân lực mà các hãng bán lẻ, cung cấp dịch vụ sử dụng cho việc thanh toán hóa đơn của khách hàng.

Các loại hình kiosk tiện ích như thế này có nhiều loại hình - từ kiosk cung cấp các dịch vụ kết nối như Internet, điện thoại, nhắn tin, email, fax; kiosk bán lẻ các mặt hàng như nước uống, báo chí, cho thuê đĩa DVD; kiosk để đăng ký thông tin tại các cơ sở thăm viếng, dịch vụ công; kiosk tương tác giới thiệu về bản đồ, các địa điểm nổi bật, văn hóa, di tích… tại những thành phố du lịch lớn trên thế giới; kiosk bán vé tự động tại rạp chiếu phim hay nhà ga; cho đến loại kiosk hiện đại hơn cho phép người dùng thực hiện các giao dịch tài chính, được mệnh danh là “bank-in-a-box”.

Trên thế giới, Nhật là nước phát triển nhất cả về công nghệ lẫn số lượng các loại kiosk như thế này, với mật độ 1 máy phục vụ cho 20 người. Với mật độ dân số rất dày, giá công lao động thuộc hàng cao nhất thế giới, hạn chế về diện tích đất, tỉ lệ tội phạm thấp cộng với ý thức cao về bảo vệ tài sản công đã tạo nên môi trường hoàn hảo để các kiosk bán hàng, thanh toán tự động xuất hiện dày đặc ở khắp nơi tại đất nước này, đặc biệt là tại những nơi thường xuyên tập trung đông người hoặc nhà ga phục vụ việc di chuyển công cộng.

Mới ta

Trong thời gian khoảng 1 năm trở lại đây, Thế Giới Vi tính nhận thấy tại các thành phố như Hà Nội hay TP.HCM đã “lai rai” xuất hiện các trụ máy thanh toán tự động như thế này.

Đầu tiên có thể kể đến sự có mặt của các hệ thống máy Paylink của Paylink Việt Nam, và vào khoảng cuối năm 2011 trở đi, ngày càng có nhiều các loại kiosk thanh toán mọc lên tại các khu vực đông đúc như siêu thị, cao ốc văn phòng, chung cư, trường học, khu giải trí, nhà hàng và thậm chí là tại các điểm bán tạp hóa trong các khu dân cư… thuộc hệ thống của Công ty cổ phần FPT Payment Technology.

Các loại kiosk thanh toán tự động này không chỉ gói gọn ở một chiếc máy bán hàng tự động mà còn có sự liên thông đến nhiều nhà cung cấp dịch vụ khác nhau, đem đến những tiện ích thiết thực cho người dùng. Đầu tiên, hãy phân biệt rằng máy thanh toán tự động không phải là và cũng không có chức năng giao dịch rút tiền mặt như máy ATM. Thứ 2, máy thanh toán tự động cũng không giống như máy cà thẻ POS bởi các máy này chỉ nhận thanh toán bằng tiền mặt.

Kiosk làm được những gì?

Dạo một vòng quanh các kiosk của Paylink và FPT Payment, có thể thấy loại máy tiện lợi này đang cung cấp các loại hình thanh toán ở nhiều lĩnh vực khác nhau, chủ yếu xoay quanh “bộ khung” là những dịch vụ thiết yếu cho cuộc sống là điện thoại - điện - nước - Internet và dịch vụ game online.

Với thao tác trên màn hình cảm ứng, các bước sử dụng máy được hướng dẫn từng bước một, trực quan và dễ hiểu, giao diện bằng tiếng Việt (tất nhiên) chắc rằng người dùng sẽ không gặp quá nhiều khó khăn khi thực hiện giao dịch. Cụ thể, nếu muốn nạp tiền cho một số điện thoại trả trước nào đó, người dùng chỉ cần chọn loại hình nạp, nhập số điện thoại, nhập số tiền cần nạp, bỏ tiền vào khe nhận tiền là đã có thể hoàn thành mà không phải mua thẻ cào, cào số serie và nhập vào điện thoại như cách thông thường.

Thao tác tương tự được thực hiện nếu muốn nạp tiền cho game online, hỗ trợ 3 loại tiền game phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay, để nhận được các loại code nạp tiền. Người dùng sẽ dùng code này để nạp tiền cho tài khoản game của mình.

Nếu hoạt động 100% khả năng, các loại kiosk này còn cho phép người dùng thanh toán các loại hóa đơn như cước di động trả sau, hóa đơn tiền điện - nước - Internet, nạp tiền vào tài khoản ngân hàng, thanh toán thẻ tín dụng…

Thao tác này không chỉ tiện lợi khi tiết kiệm được thời gian cho người dùng, không phải trực tiếp đi đến các điểm thu cước của nhà cung cấp dịch vụ để đóng tiền, mà còn cho phép người dùng tự cân đối khoản chi trả, chi trả từng phần hoặc toàn phần dựa theo khả năng tài chính của mình vào từng thời điểm.

Tuy nhiên, vào thời gian đầu triển khai, các tính năng thanh toán hóa đơn trả sau này vẫn chưa được các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán triển khai toàn phần.

Tiện và lợi

Bạn Ngọc Anh, sinh viên trường Đại học Kinh tế, đã có vài lần nạp tiền điện thoại trả trước mạng Mobifone tại một kiosk thanh toán của FPT Pay cho biết “Máy thanh toán đặt ngay tiệm tạp hóa cách phòng trọ chỉ vài bước chân nên mình có vài lần tranh thủ nạp tiền luôn mỗi khi mua đồ, khỏi phải đi bộ ra tiệm bán thẻ cào cách đó khá xa”.

“Nhưng máy tính thêm phí dịch vụ trên số tiền mà mình muốn nạp, thường từ 1.000 - 3.000 đồng. Bình thường thì cho qua vì nó tiện lợi, nhưng nếu hôm nào không gấp hoặc siêng năng thì vẫn mua thẻ nạp theo kiểu thông thường để tiết kiệm”, Ngọc Anh nói thêm. Đây có thể xem như điển hình về ưu - khuyết điểm của kiosk thanh toán tự động, bởi bên cạnh sự tiện lợi thì việc thu phí của máy thanh toán tự động không thể chọi lại tính “kinh tế” của việc mua thẻ cào thanh toán truyền thống - vốn đã được giảm giá 2.000 - 3.000 đồng từ người bán.